Od 4 września 2020 roku poszerzył się katalog wykroczeń, za które strażnicy straży gminnych (i miejskich) mogą nakładać grzywny w postaci mandatu karnego. Zmiana obejmuje niektóre czyny wymienione w ustawie o odpadach i w ustawie o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. Jakie to wykroczenia? Katalog jest szeroki. Ja skupię się na tych, które godzą w szeroko pojęte środowisko.
Wykroczenia z ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, za które od 4 września 2020 r. grozi mandat od strażnika straży gminnej:
1) prowadzenie przez przedsiębiorcę bez wymaganego zezwolenia działalności w zakresie: opróżniania zbiorników bezodpływowych i transportu nieczystości ciekłych, ochrony przed bezdomnymi zwierzętami, prowadzenia schronisk dla bezdomnych zwierząt, a także grzebowisk i spalarni zwłok zwierzęcych i ich części,
2) nie wyposażenie nieruchomości w worki lub pojemniki, przeznaczone do zbierania odpadów komunalnych, nie utrzymanie tych pojemników w odpowiednim stanie sanitarnym, porządkowym i technicznym oraz nie utrzymanie w odpowiednim stanie sanitarnym i porządkowym miejsc gromadzenia odpadów, chyba że obowiązki te spoczywają na gminie,
3) nie przyłączenie nieruchomości do istniejącej sieci kanalizacyjnej lub nie wyposażenie nieruchomości w zbiornik bezodpływowy nieczystości ciekłych lub w przydomową oczyszczalnię ścieków,
4) nie zbieranie w sposób selektywny powstałych na terenie nieruchomości odpadów komunalnych,
5) gromadzenie nieczystości ciekłych w zbiornikach innych niż bezodpływowe,
6) pozbywanie się zebranych na terenie nieruchomości odpadów komunalnych oraz nieczystości ciekłych w sposób niezgodny z przepisami ustawy i przepisami odrębnymi,
7) nie wykonywanie obowiązków określonych w regulaminie utrzymania czystości i porządku na terenie gminy (regulamin uchwala rada gminy),
8) nie złożenie przez właściciela nieruchomości deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi,
9) nie posiadanie kompostownika przydomowego lub niekompostowanie w nim bioodpadów wbrew informacji złożonej w deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi.
Od 4 września 2020 roku mandat karny od strażnika gminnego można otrzymać również za następujące wykroczenia z ustawy o odpadach:
1) prowadzenie gospodarki odpadami w sposób niezapewniający ochrony życia i zdrowia ludzi oraz środowiska,
2) zlecanie przez posiadacza odpadów gospodarowania odpadami podmiotom, które nie uzyskały wymaganych decyzji lub wymaganego wpisu do rejestru,
3) naruszenie warunków zbierania odpadów przez podmiot prowadzący nieprofesjonalną działalność w zakresie zbierania odpadów,
4) naruszenie wymogów przyjmowania odpadów do punktu zbierania odpadów metali,
5) naruszenie nakazu termicznego przekształcania odpadów wyłącznie w spalarni odpadów lub współspalarni odpadów.
Wykroczenia przeciwko środowisku z innych ustaw, za które straż gminna może wystawić mandat karny.
Z Kodeksu wykroczeń:
1) puszczanie psa w lesie luzem poza czynnościami związanymi z polowaniem,
2) zanieczyszczanie gleby lub wody albo zaśmiecanie lasu (w tym wrzucanie do lasu kamieni, śmieci, złomu, padliny lub innych nieczystości),
3) wjeżdżanie pojazdem silnikowym, zaprzęgowym lub motorowerem do lasu bez uprawnienia albo bez zgody właściciela / posiadacza lasu w miejscu, w którym jest to niedozwolone, albo pozostawianie takiego pojazdu w miejscu do tego nieprzeznaczonym,
4) prowadzenie następującej działalności w nienależącym do siebie lesie:
– wydobywanie żywicy lub soku brzozowego, obrywanie szyszek, zdzieranie kory, nacinanie drzewa lub uszkadzanie go w inny sposób,
– zbieranie mchu lub ściółki,
– zbieranie gałęzi, kory, wiórów, trawy, wrzosu, szyszek lub ziół albo zdzieranie darni,
– zbieranie grzybów lub owoców leśnych w miejscach, w których jest to zabronione albo sposobem niedozwolonym,
5) wypasanie zwierząt gospodarskich na cudzych gruntach leśnych albo przechodzenie, przejeżdżanie lub przeganianie zwierząt gospodarskich przez takie grunty w miejscach, w których jest to zabronione,
6) zanieczyszczanie lub zaśmiecanie miejsc publicznych, w szczególności drogi, ulicy, placu, ogrodu, trawnika lub zieleńca,
7) następujące działania na terenach przeznaczonych do użytku publicznego:
– niszczenie lub uszkadzanie roślinności,
– dopuszczanie do niszczenia roślinności przez zwierzęta będące pod nadzorem,
– deptanie trawy lub zieleńca w miejscach innych niż wyznaczone dla celów rekreacji przez zarządcę terenu,
8) usuwanie, niszczenie lub uszkadzanie drzewa lub krzewu stanowiącego zadrzewienie przydrożne lub ochronne albo żywopłot przydrożny,
9) niszczenie lub uszkadzanie urządzeń służących do ochrony brzegów wód morskich lub śródlądowych, a w szczególności wszelkie umocnienia lub roślinność ochronną,
Z ustawy o ochronie środowiska:
1) nie przestrzeganie ograniczeń, nakazów lub zakazów, określonych w uchwale antysmogowej,
2) naruszenie zakazu używania instalacji lub urządzeń nagłaśniających na publicznie dostępnych terenach miast, terenach zabudowanych oraz na terenach przeznaczonych na cele rekreacyjno-wypoczynkowe (zakaz nie dotyczy okazjonalnych uroczystości oraz uroczystości i imprez związanych z kultem religijnym, imprez sportowych, handlowych, rozrywkowych i innych legalnych zgromadzeń, a także podawania do publicznej wiadomości informacji i komunikatów służących bezpieczeństwu publicznemu),
3) nie przestrzeganie ograniczeń, nakazów lub zakazów określonych w uchwale rady gminy ustanawiającej ograniczenia co do czasu funkcjonowania instalacji lub korzystania z urządzeń, z których emitowany hałas może negatywnie oddziaływać na środowisko (ograniczenia nie dotyczą instalacji lub urządzeń znajdujących się w miejscach kultu religijnego),
Z ustawy o ochronie przyrody:
1) wypalania łąki, pastwiska, nieużytków, rowów, pasów przydrożnych, szlaków kolejowych, trzcinowisk lub szuwarów.
Z ustawy o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji:
1) nieprzekazanie pojazdu wycofanego z eksploatacji do przedsiębiorcy prowadzącego stację demontażu lub punkt zbierania pojazdów
Z ustawy o bateriach i akumulatorach:
1) umieszczanie zużytych baterii lub akumulatorów razem z innymi odpadami w tym samym pojemniku.
Z ustawy o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznymi:
1) umieszczenie zużytego sprzętu łącznie z innymi odpadami,
2) nie przekazanie zużytego sprzętu pochodzącego z gospodarstw domowych zbierającemu zużyty sprzęt lub podmiotowi uprawnionemu do zbierania zużytego sprzętu.
Z ustawy – Prawo wodne:
1) grodzenie nieruchomości przyległych do publicznych śródlądowych wód powierzchniowych lub do brzegu wód morskich lub morza terytorialnego, w odległości mniejszej niż 1,5 m od linii brzegu, lub zakazanie lub uniemożliwianie przechodzenia przez ten obszar,
2) wprowadzanie ścieki do wód lub do ziemi,
3) wprowadzanie do wód odpady lub ciekłe odchody zwierzęce,
4) spławianie do wód śniegu wywożonego z terenów zanieczyszczonych, w szczególności z centrów miast, terenów przemysłowych, terenów składowych, baz transportowych, dróg o dużym natężeniu ruchu wraz z parkingami, lub składowanie go na terenach położonych między wałem przeciwpowodziowym a linią brzegu wody lub w odległości mniejszej niż 50 m od linii brzegu wody,
5) na obszarach szczególnego zagrożenia powodzią gromadzenie ścieków, nawozów naturalnych, środków chemicznych lub innych substancji lub materiałów, które mogą zanieczyścić wody, prowadzenie odzysku lub unieszkodliwiania odpadów, w tym w szczególności składowanie odpady, lub lokalizowanie nowych cmentarzy,
6) mycie pojazdów w wodach powierzchniowych lub nad brzegami tych wód,
7) pabieranie z wód powierzchniowych wody bezpośrednio do opryskiwaczy rolniczych oraz mycie opryskiwaczy rolniczych i sprzętu do aplikacji nawozów, oraz wylewanie wody z ich mycia w odległości mniejszej niż 25 m od brzegu zbiorników wodnych, jezior, cieków naturalnych, rowów, kanałów, ujęć wody, jeżeli nie ustanowiono strefy ochronnej,
8) używanie farb produkowanych na bazie związków organiczno-cynowych (TBT) do konserwacji technicznych konstrukcji podwodnych,
9) poruszanie się pojazdami w wodach powierzchniowych lub po gruntach pokrytych wodami,
10) będąc właścicielem lub zarządcą wału przeciwpowodziowego, nie wprowadza czasowego zakazu poruszania się po wałach przeciwpowodziowych.
Źródła:
– Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 17 listopada 2003 r. w sprawie wykroczeń, za które strażnicy straży gminnych są uprawnieni do nakładania grzywien w drodze mandatu karnego (Dz. U. Nr 208, poz. 2026 z późn. zm.).
Autorka artykułu jest prawnikiem. Treści zamieszczane na blogu stanowią jej interpretację przepisów prawa, jednak nie mogą być traktowane jako porada prawna ani profesjonalne doradztwo.